پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
دێڕگەلێک لە نەقڵ و عەقڵ و هزردا
27-04-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
ئەکتەران چۆن باسی شاژنی کۆمیدیا بەیان بۆمبا دەکەن؟
27-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ڕۆڵگێڕی پووچگەرا لە شانۆی ساموێل بێکێتدا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پێکەنین لە سەردەمی کۆلێرادا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆی ئەزموونی
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆگەری خاشاک
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 517,445
وێنە 105,712
پەرتووک PDF 19,160
فایلی پەیوەندیدار 96,457
ڤیدیۆ 1,307
ژیاننامە
دانا جەلال
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
یادنامە
ژیاننامە
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
أسطورة الخلق السومرية و جذورها الكوردية و تأثيرها على الديانات السماوية
کوردیپێدیا، بووەتە کوردستانی گەورە! لە هەموو لایەک و شێوەزمانێکی کوردستان ئەرشیڤوان و هاوکاری هەیە.
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

أسطورة الخلق السومرية

أسطورة الخلق السومرية
أسطورة الخلق السومرية و جذورها الكوردية و تأثيرها على الديانات السماوية
=KTML_Bold=مقدمة لا بد منها=KTML_End=
يذكر عالم الآثار الدكتور: بهنام أبو الصوف بأن السومريين لم يأتوا من خارج بلاد ما بين النهرين، بل كانوا في منطقة سوبارتو و أن هذا الشعب في زمن ما انتقل إلى الجنوب و نقل معه حضارته.
ما يدعم كلام عالم الآثار بهنام أبو الصوف هو أن إنشاء حضارة زراعية متطورة و اختراع الكتابة من قبل السومريين يدلان على أنهم كانوا يمتلكون أسس حضارية متقدمة قبل انتقالهم إلى جنوب بلاد ما بين النهرين. و هذا يدل على أن السومريين كانوا جزءًا من أسلاف الكورد الزاغروسيين الذين انتقلوا من كوردستان إلى جنوب العراق الحالي.
الآثار القديمة المكتشفة في كوردستان تثبت بأن كوردستان هي مهد الحضارة البشرية الأولى حيث يذكر العالم الأمريكي البروفسور: Robert. G.Braidwood
بأنه تم الإنتقال من حياة الصيد إلى حياة الزراعة في كوردستان في حوالي 10000 - 6000 ق.م و يضيف بأن الشعب الكوردي كان من أوائل الشعوب التي طورت الزراعة و الصناعة و تدجين الحيوانات البرية و تركت الكهوف لتعيش في منازل بها أدوات منزلية متطورة.
و عندما كانت الأراضي المنخفضة مغمورة بالمياه؛ كانت قمم جبال كوردستان تنبض بالحياة و الحركة و الشاهد على ذلك هو التاريخ و الآثار المكتشفة في كهوف كوردستان مثل كهف Biston في شرق كوردستان و يعود تاريخه إلى 100 ألف سنة و كهف دو دري في غرب كوردستان عفرين يعود لأكثر من 60 ألف سنة و كهف شانيدار في آكره عقرة و كهف جارمو في جنوب كوردستان و كهف جايونو في شمال كوردستان و غيرها الكثير...
▪︎كانت سومر أرض الملوك المتحضرين في بلاد ما بين النهرين، بلادًا مزدهرة حوالي 4500 ق.م . أنشأ السومريون حضارة متقدمة للغاية على هيئة حضارة قروية زراعية أدخلها أسلاف الكورد الزاغروسيون مع نظامها الخاص في اللغة و الكتابة المتقنة و الهندسة المعمارية و الفنون و علم الفلك و الرياضيات و ابتكار الأرقام (3)
كان نظامهم الديني معقّدًا للغاية و يتألف من مئات من الآلهة. وفقًا للنصوص القديمة؛ كانت كل مدينة سومرية يحرسها إلهها الخاص. و بينما كان البشر و الآلهة يعيشون معًا، كان البشر في خدمة الآلهة.
تقول الأساطير السومرية المدونة على الرقيمات بأسلوب شعري جميل بأنه في البداية، كانت الأرض و السماء عبارة عن قطعة واحدة ثم انفصلتا عن بعضهما البعض و نزلت الآلهة الشبيهة بالإنسان على الأرض فكان هناك الكثير من العمل الذي يتعين القيام به و عملت هذه الآلهة على حفر و تهيئة التربة لجعلها صالحة للسكن و الاستفادة من ثرواتها المعدنية.
وافق آنو، إله الآلهة على أن عملهم كان عظيمًا للغاية. اقترح إبنه إن كي أو إيا خلق رجل لتحمّل مشقات العمل و هكذا فعل بمساعدة أخته غير الشقيقة نين كي.
تم قتل إله و اختلط جسده و دمه بالطّين. و من تلك المادة خُلِق الإنسان الأول على غرار الآلهة.
هذا الرجل الأوّل خُلِق في Eden: عدن و هي كلمة سومرية تعني الأرض المستوية التي تحوي جميع متطلبات الحياة. في ملحمة جلجامش؛ ورد ذكر Eden على أنها جنة الآلهة و تقع في مكان ما في بلاد ما بين النهرين، بين نهري دجلة و الفرات، في كوردستان.
في البداية، لم يكن البشر قادرين على التكاثر بمفردهم و لكن تم تعديلهم فيما بعد بمساعدة إن كي و نين كي و هكذا أصبح الإنسان مستقلًّا و يعمل بكامل طاقته.
تم إجراء هذا التعديل دون موافقة شقيق إن كي الذي هو إن ليل و بدأ الصراع بين الآلهة. و هكذا أصبح إن ليل خصمًا للإنسان.
إذًا، تشير الأسطورة السومرية إلى أن الإنسان خُلِق من الطّين الممزوج بدم الإله. أي أن الطّين هو المادة الأساسية التي خُلِق منها الإنسان و تفسير الموت في الأسطورة السومرية هو عودة الطّين إلى التراب و هو ما نجده في الكتب المقدسة كالتوراة و القرآن الكريم.
هذا التصوّر عن خلق الإنسان مشابه تمامًا لصنع الأواني الفخارية من الطّين.(1).
إن إسم أدام ،آدم يعني في السومرية الإنسان و في الأكدية يعني أحمر و يعني الأرض أيضًا فهو أدمة و أدام و الظاهر أنه استُعير من السومرية لأن السومريين كانوا يعتقدون أن التراب الأحمر في سهل جبل سهند ، جنّة عدن/ كوردستان، هو مادة صنع الإنسان.
▪︎جاءت في النقوش الكنعانية التي تعود لحضارة العصر البرونزي في مدينة أوغاريت/اللاذقية السورية و التي كانت تعبد الإله إيل و هو إسم نجده في اليهودية و الإسلام أيضًا مثل: إسرائيل، عزرائيل، و جبرائيل... أن إيل هو أبو آدم أي أن إيل هو أبو البشر و هذا يبيّن لنا أن أسطورة الخلق لها امتداد تاريخي يتجاوز الحدود و يعود إلى الأصل الذي انتشرت منه أي من جنّة عدن حيث التراب الأحمر الذي جاء منه البشر حسب الأسطورة السومرية التي نشأت عند منابع دجلة و الفرات، عند جبل سهند و هو ما يتردد أيضًا في أسطورة أتراهسيس التي قدّم عنها الكاتبان ولفرد لامبرت و آلان ميلارد دراسة متميزة عنها عام 1969م (2).
▪︎قصة خلق آدم في الكتب المقدسة:
1- التوراة: ورد في إحدى أصحاحاته :
و جبل الرب الإله ترابًا من الأرض و نفخ في أنفه نسمة حياة فصار آدم نفسًا حيّة.
- خلقت حواء من ضلع آدم.
2- في القرآن:
قوله تعالى: الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الإنْسَانِ مِنْ طِينٍ ۝ ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ ۝ ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِنْ رُوحِهِ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالأبْصَارَ وَالأفْئِدَةَ قَلِيلا مَا تَشْكُرُونَ.
و في سورة الحجر تقول الآية:
وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي خَالِقٌ بَشَرًا مِّن صَلْصَالٍ مِّنْ حَمَإٍ مَّسْنُونٍ..
▪︎قصة الخلق كما وردت في سفر التكوين:
يتكوّن سرد أسطورة الخلق في كل من اليهودية و المسيحية من قصتين من سفر التكوين:
القصة الأولى: يخلق إلوهيم أي الله بالعبرية السماوات و الأرض في ستة أيام. ثم يرتاح في اليوم السابع و يبارك هذا العمل و يقدسه.
و في القصة الثانية: الله - المشار إليه اليوم بإسم يهوه - يخلق آدم، الرجل الأول، من التراب و يضعه في جنّة Eden:عدن (مكان ما في بلاد ما بين النهرين - كوردستان) حيث يُعطى له السيادة على الحيوانات. يتم خلق حواء، أول إمرأة، من ضلع آدم و جعلها رفيقته و شريكته.
============================
▪︎الحواشي و المصادر:
- (1) David Rohl, Legend, London 1998.
- (2) Jeremy Black and Anthony Green, Gods, Demons, and Symbols of Ancient Mesopotamia, London 1992.
- (3) صمويل كريمر، من ألواح سومر، ترجمة طه باقر، مكتبة المثنى، بغداد.
- موقع Ancient Origins. الكاتب: John Black.
- أسطورة الخلق السومرية و جذورها الكوردية للعلامة الكتور: مؤيّد عبد الستار.
- بعض المعلومات من صفحة د. مهدي كاكايي.[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 735 جار بینراوە
هاشتاگ
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 54
پەرتووکخانە
ڤیدیۆ
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 12-12-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 23-06-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 25-06-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 735 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
جیاوازی نێوان مۆرفیم و وشە
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
پەرتووکخانە
دێڕگەلێک لە نەقڵ و عەقڵ و هزردا
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
کورتەباس
ئامرازی (لە) لە تەرازووی بەراورددا
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
ڕۆڵگێڕی پووچگەرا لە شانۆی ساموێل بێکێتدا
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مهناز کاوانی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
کورتەباس
ڕۆشنایی یەک بۆ مێژوو
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
کورتەباس
ڕەمزی نافیع و بۆچوونەکانی کاک مەسعود محەمەد و کاک محەمەدی مەلای کەریم
وێنە و پێناس
سێ گەنجی کەلار لە بەغدا
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
شەرمین وەلی
کورتەباس
جێناوی کەسیی لکاو لە دیالێکتی کرمانجیی ژووروودا
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
دانا جەلال
03-10-2010
هاوڕێ باخەوان
دانا جەلال
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
یادنامە
16-12-2021
هاوڕێ باخەوان
یادنامە
ژیاننامە
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
05-01-2022
ئاراس ئیلنجاغی
عەبدوڵڵا سمایل ئەحمەد
ژیاننامە
سامان عوسمان دەروێش
14-04-2023
سەریاس ئەحمەد
سامان عوسمان دەروێش
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
17-04-2024
زریان عەلی
فەیروز ئازاد
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
28-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە
28-04-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
دێڕگەلێک لە نەقڵ و عەقڵ و هزردا
27-04-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
ئەکتەران چۆن باسی شاژنی کۆمیدیا بەیان بۆمبا دەکەن؟
27-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ڕۆڵگێڕی پووچگەرا لە شانۆی ساموێل بێکێتدا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پێکەنین لە سەردەمی کۆلێرادا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆی ئەزموونی
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆگەری خاشاک
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شانۆگەری دونیا
26-04-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 517,445
وێنە 105,712
پەرتووک PDF 19,160
فایلی پەیوەندیدار 96,457
ڤیدیۆ 1,307
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
جیاوازی نێوان مۆرفیم و وشە
ژیاننامە
عەبدولکریم یونس
پەرتووکخانە
دێڕگەلێک لە نەقڵ و عەقڵ و هزردا
وێنە و پێناس
چوار گەنجی گوندی پێباز لە کەلار ساڵی 1987
کورتەباس
ئامرازی (لە) لە تەرازووی بەراورددا
ژیاننامە
فەیروز ئازاد
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
وێنە و پێناس
چوار گەنجی شارۆچکەی شێخان ساڵی 1999
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
پەرتووکخانە
ڕۆڵگێڕی پووچگەرا لە شانۆی ساموێل بێکێتدا
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
گەنجانی گوندی نەیبەسەرەی شارەدێی شوان ساڵی 1983
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مهناز کاوانی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەبدولکەریم بەرزنجی
کورتەباس
ڕۆشنایی یەک بۆ مێژوو
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
پەرتووکخانە
ڕۆمۆلۆسی گەورە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
کورتەباس
ڕەمزی نافیع و بۆچوونەکانی کاک مەسعود محەمەد و کاک محەمەدی مەلای کەریم
وێنە و پێناس
سێ گەنجی کەلار لە بەغدا
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک لە گەنجانی هەولێر لە هاوینەهەواری شێرەسوار ساڵی 1995
ژیاننامە
عەبدولخالق ئەحمەد 2
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
ژیاننامە
بەناز عەلی
ژیاننامە
محەمەد باوەکر
پەرتووکخانە
ناوم گوناحە
ژیاننامە
مەریوان زەنگەنە
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
شەرمین وەلی
کورتەباس
جێناوی کەسیی لکاو لە دیالێکتی کرمانجیی ژووروودا
پەرتووکخانە
ئەو قاچەی بەجێماوە

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.235 چرکە!